Keylogger là gì? Cách phòng ngừa Keylogger hiệu quả nhất

Khoảng 90% lý do bị hack tài khoản tiền mã hóa là bởi thiết bị truy cập của bạn dính phải Keylogger. Vậy Keylogger là gì? Cách thức hoạt động của Keylogger như thế nào? Làm sao để phòng ngừa Keylogger? Hãy cùng bePAY tìm hiểu về chủ đề nhức nhối này ngay trong bài viết dưới đây.

Keylogger là gì? 

Keylogger là công cụ được thiết kế riêng để theo dõi mọi thao tác thực hiện trên bàn phím máy tính thông qua một phần mềm hoặc thiết bị phần cứng. Hoạt động này còn được người ta gọi là Keylogging hoặc Keystroke Logging, một trình theo dõi thao tác trên bàn phím.

Trong nhiều trường hợp, Keylogger được cài đặt âm thầm lên máy người dùng thông qua các đoạn mã độc sau khi thâm nhập thành công máy tính của người dùng. Đoạn mã độc này có thể mang sẵn trong mình chức năng của một Keylogger hoặc là một Trojan.

Công cụ Trojan sẽ âm thầm tải về và cài đặt Keylogger, thậm chí là kèm theo nhiều phần mềm độc hại khác vào máy của bạn. Thông thường các mã độc sẽ tự động thiết lập một kết nối với “chủ nhân” để gửi thông tin mà Keylogger thu được. Có thể nói, Keylogger là một trong những công cụ được hacker yêu thích nhất bởi chúng có thể thu thập được mọi thông tin của người dùng rất nhanh chóng và đơn giản.

Ngoài kênh xâm nhập bằng mã code độc, các trường hợp máy tính bị nhiễm Keylogger còn lại thường xuất phát từ việc người thân muốn theo dõi nhau, hoặc người quản lý muốn theo dõi nhân viên. Chúng ta có thể bắt gặp các gói phần mềm quản lý Parental Controls có chức năng tương tự như Keylogger.

>> Xem thêm: Mint NFT là gì? Hướng dẫn cách mint NFT trên sàn OpenSea chi tiết nhất

Phân loại Keylogger

Hoạt động theo dõi thao tác trên bàn phím máy tính có thể được thực hiện bằng phần mềm Keylogger hoặc thiết bị phần cứng Keylogger. Sau đây hãy cùng tìm hiểu hai loại Keylogger này xem chúng có điểm gì giống và khác nhau nhé.

Thiết bị Keylogger

Thiết bị Keylogger sẽ có các đặc điểm chính như sau:

• Thường bao gồm một con chip nhỏ hoặc một dây điện được kết nối với máy tính/laptop.
• Hầu hết các thiết bị phần cứng Keylogger rất dễ gỡ bỏ.
• Thường là loại Keylogger mà các công ty sử dụng để giám sát nhân viên.
• Sau khi chip hoặc dây điện đã được gỡ ra, thông tin vẫn có thể được thu thập bằng một chương trình máy tính điều khiển từ xa.
• Không giống với những phần mềm Keylogger, các phiên bản thiết bị phần cứng Keylogger có thể được gắn với BIOS của máy tính và bắt đầu ghi lại dữ liệu ngay khi máy tính được bật lên.
• Các thiết bị theo dõi thao tác bàn phím không dây (Wireless Keylogger Sniffer) có thể chặn sự kết nối giữa bàn phím không dây và máy tính.

Phần mềm Keylogger

Khác với thiết bị phần cứng Keylogger, việc phát hiện ra phần mềm Keylogger đang nằm ẩn trong máy tính sẽ khó hơn rất nhiều. Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều phần mềm Keylogger với các phương pháp và kỹ thuật theo dõi khác nhau. Nhưng nhìn chung, chúng vẫn sở hữu các đặc điểm chính như sau:

• Chương trình phần mềm Keylogger được hacker bí mật cài đặt lên máy tính. Chương trình này có thể do máy tính trực tiếp tải về (ví dụ qua một cuộc tấn công phishing) hoặc có thể được tải về máy từ xa.
• Các phần mềm Keylogger phổ biến nhất chỉ ghi lại hoạt động của bàn phím, nhưng ngoài ra cũng có những phiên bản được chỉnh sửa, tích hợp thêm khả năng chụp màn hình và ghi lại vùng lưu trữ tạm thời của bộ nhớ.
• Những loại phần mềm Keylogger ít phổ biến hơn bao gồm các phần mềm dựa trên Javascript (thường thấy ở các website), API (chạy trong một ứng dụng) hay các mẫu đơn đăng ký trên web (ghi lại bất kỳ dữ liệu nào được nhập vào trên web).

Phương thức hoạt động của Keylogger

Keylogger dưới dạng phần mềm thường chạy ngầm trên máy, ghi lại mọi hành động của người dùng nhập vào trên bàn phím. Đôi lúc để tránh việc gửi dữ liệu thường xuyên đến “chủ nhân” khiến việc theo dõi bị người dùng chú ý, các phần mềm này được thiết kế chỉ gửi đi những chuỗi dữ liệu hữu dụng, chẳng hạn như một chuỗi số giống với số thẻ tín dụng hoặc mật khẩu các tài khoản tiền điện tử.

Để tăng tính hiệu quả, Keylogger cũng thường được kết hợp với nhiều loại phần mềm theo dõi khác. Nhờ vậy mà kẻ xâm nhập có thể phân biệt được thông tin nào là hữu dụng với chúng.

Với trường hợp cần được theo dõi kỹ hơn, những kẻ cài đặt Keylogger thường phải sử dụng một công cụ hỗ trợ để quét qua toàn bộ thông tin đã được người dùng nhập vào trong suốt thời gian bị theo dõi. Từ đó, chúng có thể lọc ra những thông tin cần thiết nhất. 

Nhiều gói phần mềm theo dõi Keylogger còn được tích hợp cả chức năng chụp ảnh màn hình, từ đó cung cấp thông tin một cách đầy đủ nhất về những gì mà “nạn nhân” đã làm trong suốt quá trình sử dụng máy tính.

Keylogger được dùng để làm gì?

Vậy mục đích sử dụng của Keylogger là gì? Hãy cùng bePAY tiếp tục tìm hiểu hai mặt tích cực và tiêu cực của Keylogger trong phần dưới đây nhé.

Mặt tiêu cực

Mục đích của một Keylogger là ghi lại mọi thao tác bàn phím của máy tín. Không may, điều này lại là ứng dụng phổ biến nhất của Keylogger trong việc thu thập thông tin người dùng một cách trái phép. 

Các tên tội phạm mạng hiện nay đang sử dụng rộng rãi chương trình Keylogger để đánh cắp nhiều thông tin quan trọng của người dùng như số thẻ tín dụng, email cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng, số giấy phép lái xe,…

Mặt tích cực

Mặc dù thường được sử dụng cho các hoạt động trái phép nhưng Keylogger cũng có một số ứng dụng tích cực. Nếu được sử dụng đúng mục đích, Keylogger có thể giúp các bậc phụ huynh giám sát hoạt động sử dụng máy tính của con cái. Các công ty cũng có thể sử dụng phần mềm này để theo dõi hoạt động sử dụng máy tính trong giờ làm việc của nhân viên. Tuy nhiên, việc này cần nhận được sự đồng thuận của nhân viên. 

Keylogger cũng có thể được sử dụng để ghi lại mật khẩu và các dữ liệu khác trong trường hợp hệ điều hành gặp sự cố, tuy nhiên có nhiều cách khác tốt hơn để làm việc này. Ngoài ra, nhiều nhà khoa học cũng sử dụng trình theo dõi thao tác bàn phím như một công cụ để nghiên cứu quá trình đánh máy của con người.

Cách phát hiện và gỡ bỏ Keylogger

Sau khi đã tìm hiểu xong Keylogger là gì và phương thức hoạt động của phần mềm theo dõi này, bây giờ chúng ta hãy cùng khám phá cách phát hiện và gỡ bỏ Keylogger nhé.

Phương thức dễ dàng nhất để phát hiện một phần mềm Keylogger trong máy tính là kiểm tra các chương trình đang hoạt động trong hệ thống. Nếu có một chương trình nào đó nhìn khác lạ, bạn nên tìm kiếm ngay thông tin về phần mềm đó trên mạng và cố gắng xác định liệu đó là từ một chương trình hợp pháp hay từ một Keylogger. Ngoài ra, bạn cũng nên thường xuyên kiểm tra phần lưu lượng data đi ra từ máy tính của bạn.

Gỡ bỏ một phần mềm Keylogger khỏi máy tính không phải là việc dễ dàng nhưng vẫn có thể thực hiện được. Trước hết, bạn nên cố gắng cài đặt một chương trình anti Keylogger vào trong máy tính. Nếu máy của bạn vẫn hoạt động một cách kỳ lạ và bạn nghi ngờ rằng chương trình anti Keylogger không thể giải quyết vấn đề, bạn nên cài đặt lại toàn bộ hệ điều hành để loại bỏ Keylogger nhé.

Cách phòng ngừa Keylogger 

Sau đây là một số cách phòng ngừa Keylogger bạn có thể tham khảo:

• Cài đặt chương trình diệt virus vào máy tính, giúp bạn không bị dính phần mềm theo dõi.
• Cài đặt chương trình anti Keylogger. Các chương trình này được thiết kế đặc biệt để phát hiện, gỡ bỏ và phòng ngừa những cuộc tấn công mạng thông qua Keylogger. Một số chương trình như là Keylogger Killer sẽ quét tìm các chương trình theo dõi thao tác bàn phím và gửi thông báo để bạn xóa đi. Bạn có thể tải về chương trình này tại đây.
• Hãy cẩn thận với các tệp đính kèm và đường link trong email. Không nên bấm vào những trang quảng cáo và website không rõ nguồn gốc.
• Luôn cập nhật phần mềm và hệ điều hành máy tính.
• Đặc biệt cẩn trọng khi giao dịch tiền điện tử.

>> Xem thêm: Staking là gì? Hướng dẫn cách Staking coin/token thành công 100%

Trên đây bePAY đã giải đáp cho bạn về Keylogger là gì và cách phòng ngừa phần mềm theo dõi thao tác bàn phím. Hy vọng sau bài viết này bạn có thể áp dụng thành công, tránh việc máy tính của mình bị xâm phạm và thu thập thông tin trái phép, từ đó bảo đảm an toàn cho tài khoản tiền điện tử và những tài khoản quan trọng khác.

FAQ

Phòng ngừa thiết bị phần cứng Keylogger như thế nào?

Thiết bị Keylogger thường sử dụng cổng USB để hoạt động. Do đó, cách phòng chống tốt nhất là bạn nên kiểm tra khu vực cổng USB mà mình sử dụng, đặc biệt ở những nơi công cộng.

Khi nhập những thông tin quan trọng như mật khẩu, bạn có thể sử dụng chuột để đánh lừa Keylogger. Ví dụ, bạn hãy nhập ký tự cuối cùng trong mật khẩu trước, sau đó di chuột ra trước ký tự và nhập phần còn lại. Keylogger sẽ hiểu ký tự cuối cùng của bạn là ký tự đầu tiên, từ đó tránh được việc bị đánh cắp mật khẩu giao dịch tiền mã hóa. 

Làm sao để kiểm tra Keylogger trong máy tính?

“Làm sao để kiểm tra Keylogger trong máy tính?” là câu hỏi được nhiều người thắc mắc. Phương thức dễ dàng nhất để kiểm tra xem máy tính của bạn có bị dính Keylogger hay không chính là kiểm tra các chương trình đang hoạt động trong hệ thống.

Nếu có một chương trình nào đó trông khác lạ, bạn nên tìm kiếm ngay thông tin về phần mềm đó trên mạng và cố gắng xác định liệu đó là một chương trình hợp pháp hay là một Keylogger. Ngoài ra, bạn cũng nên thường xuyên kiểm tra phần lưu lượng data đi ra từ máy tính của mình.

Xem thêm các kênh thông tin của bePAY:

Facebook Twitter Youtube