ETH Hard Fork – Sự nâng cấp hay tiến hóa lùi của Ethereum?

ETH Hard Fork được người yêu công nghệ nói chung và cộng đồng Crypto nói riêng vô cùng quan tâm. Ngay từ lần đầu được nhắc đến, thuật ngữ này đã tạo nên nhiều cuộc tranh luận trái chiều. Vậy, hãy cùng bePAY khám phá nhiều hơn về ETH Hard Fork để biết lý do là gì?

ETH Hard Fork là gì?

Thuật ngữ Hard Fork hay HardFork được sử dụng trong lĩnh vực công nghệ Blockchain nhằm diễn tả những thay đổi trên giao thức mạng lưới, kéo theo sự vô hiệu hóa những khối (block) và giao dịch (transaction) cũ hoặc ngược lại.

Theo đó, khi HardFork xảy ra, người dùng hay các node mạng trong mạng lưới cần cập nhật lên phiên bản mới nhất của phần mềm giao thức. Trong trường hợp các nhóm node không nâng cấp mà vẫn chạy song song với những node đã cập nhật có thể dẫn đến việc chia tách khối ban đầu thành hai Blockchain khác biệt.

Cũng có những trường hợp các nút mạng sử dụng phần mềm mới được phép hạ cấp và quay lại với các giao thức cũ. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nhận thấy việc HardFork giúp phiên bản mới đạt được những hiệu quả tốt hơn.

Tóm lại, hard Fork là phiên bản nâng cấp của mỗi nền tảng Blockchain. Do đó, ETH Hard Fork chính là version cập nhật của platform Ethereum, tập trung vào các vấn đề xoay quanh tới đồng tiễn mã hóa ETH. 

Hiểu rõ về ETH Hard Fork

Hiện nay, Ethereum Fork 2021 mới nhất là Ethereum London, hoặc London Hard Fork, là bản cập nhật giúp cải thiện tốc độ và độ tin cậy của các giao dịch trên nền tảng Ethereum. Cái tên được đặt theo thủ đô của Anh, cũng là thành phố tổ chức Devcon (Hội nghị của các nhà phát triển quốc tế).

Với Hard Fork Ethereum London, các nhà phát triển tập trung vào 5 đề xuất cải tiến Ethereum (EIP), bao gồm EIP 3529, EIP 3541, EIP 3554, EIP 1559 và EIP 3198., cụ thể:

EIP 1559

EIP 1559 được đề xuất lần đầu vào năm 2018 bởi nhà đồng sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin và chính thức xuất hiện trực tuyến vào ngày 5 tháng 8 năm 2021, với khối 12,965,000. Bản cải tiến này mang theo những kỳ vọng về việc sẽ làm cho biểu đồ phí của Ethereum dễ dự đoán hơn, cũng như giảm tình trạng tắc nghẽn mạng.

Song, một trong những trọng tâm quá trình giảm mạnh các mức phí giao dịch hay còn gọi là gas – là cách để thợ đào kiếm tiền từ mạng lưới. Cũng cần lưu ý rằng, ETH Hard Fork EIP 1559 không hứa hẹn phí giao dịch thấp hơn nhưng sẽ bị giới hạn, không giống như các thiết lập trước đó.

Bên cạnh đó, một thay đổi lớn khác là tăng gấp đôi kích thước khối. Điều này đồng nghĩa, số lượng giao dịch có thể lưu trữ trong mỗi khối đã được tăng gấp đôi. 

Theo nhà sáng lập Ethereum, sự thay đổi này nhằm giảm nhu cầu đột biến ngẫu nhiên, mang đến sự ổn định hơn phí giao dịch. Đồng thời, nó cũng giúp giảm tắc nghẽn mạng và tăng tốc độ xử lý mỗi giao dịch, mang đến những trải nghiệm tốt hơn đối với người dùng.

EIP 1559 được biết đến là phiên bản ETH Hard Fork thay đổi cơ chế tính phí. Đây cũng là đề xuất thu hút được sự quan tâm và gây nhiều tranh cãi nhất. 

Đề xuất EIP 1559

Với EIP 1559, một cấu trúc phí mới đã được giới thiệu để làm cho Ethereum ít lạm phát hơn. Theo đó, cơ chế đấu giá phí giao dịch (người nào trả phí cao thì sẽ được ưu tiên xử lý trước giao dịch của họ) và “phí duy nhất” sẽ bị xóa sổ. Phí giao dịch trên nền tảng Ethereum được chia làm hai loại: phí cơ bản (base fee) và phụ phí (inclusion fee) hay còn được gọi là phí tip cho các thợ đào (miner). 

Trong đó, phí cơ bản với kích thước tối đa của khối sẽ được tự động điều chỉnh. Kích thước khối mục tiêu thông thường là 12,5 triệu và tối đa là 25 triệu. Kích thước này tăng hoặc giảm phụ thuộc vào tình trạng tắc nghẽn mạng. Tương tự, base fee cũng thay đổi dựa theo tình trạng tắc nghẽn mạng lưới.

Một điểm quan trọng nữa không thể bỏ qua, đó là việc đốt ETH đảm bảo miner không nhận được phí cơ sở. Nhờ đó, động cơ thao túng phí của thợ đào để lấy thêm phí từ người dùng bị loại bỏ.

>> Xem thêm: Ethereum là gì? Những điều cần biết về tiền ảo Ethereum

EIP 3198 

EIP 3198 nổi tiếng với tên gọi “Base Fee opcode” – biểu phí cơ bản. Đề xuất này sẽ thêm một opcode, cung cấp cho máy ảo của nền tảng Ethereum quyền truy cập vào biểu phí cơ bản của khối hiện tại. Đồng nghĩa, hợp đồng của người dùng sẽ có thể truy cập trực tiếp vào phí cơ bản của khối tương ứng.

Nhìn chung, EIP 3198 hướng tới việc cải tiến trải nghiệm người dùng thông qua sự tối ưu giao dịch liên quan đến hợp đồng thông minh – là các đoạn mã máy tính thực hiện các hướng dẫn trên Ethereum. Với ETH Hard Fork EIP-3198, các giao dịch sử dụng hợp đồng thông minh sẽ không bị trả phí quá nhiều.

Đề xuất EIP 3198

EIP 3529 

Đề xuất EIP 3529 tập trung vào vấn đề giảm việc hoàn lại gas. EIP 3529 được nhận định sẽ có tác động lớn đến mạng lưới Ethereum, thậm chí vượt qua những ETH Hard Fork còn lại. Đề xuất này loại bỏ việc hoàn lại gas cho “opcode Selfdestruct” và giảm việc hoàn lại gas cho “Sstore” xuống thấp hơn để ngăn chặn tình trạng khai thác tiền hoàn lại.

Trên Ethereum, người dùng có thể được hoàn lại phí trả cho những giao dịch nếu họ tự dọn dẹp, làm cho mạng lưới thông thoáng hơn. Bởi các dữ liệu liên quan và hợp đồng thông minh có thể làm tắc nghẽn mạng.

Nhưng trên thực tế, việc hoàn lại tiền gas như vậy hầu hết không được sử dụng đúng mục đích. Thông thường, các khoản hoàn lại được trả vào thời điểm phí gas thấp nên một số người sẽ cố tình làm nghẽn mạng và thực hiện công việc “vệ sinh” để nhận khoản hoàn khi phí gas cao hơn.

EIP 3541

Đề xuất EIP 3541 từ chối các smartcontract mới bắt đầu bằng 0xEF và đảm bảo mã đã tồn tại trong tài khoản Trie bắt đầu bằng byte 0xEF không bị ảnh hưởng nào về mặt ngữ nghĩa với sự thay đổi này. Song, theo Tim Beiko – nhà phát triển Ethereum, EIP-3541 “không tự làm được gì nhiều”. EIP 3541 chủ yếu thiết lập bảng mục cho các bản cập nhật ở tương lai, dành không gian trong mạng để tạo nên nhiều loại hợp đồng thông minh mới. 

EIP 3554 

EIP 3554 sẽ trì hoãn việc kích hoạt “Difficulty Bomb” trên nền tảng Ethereum đến tháng 12 năm 2021. Difficulty Bomb là một thiết kế nhằm khuyến khích các miner chuyển sang Ethereum thế hệ 2.0. Theo đó, chúng sẽ nâng cao mức độ khó của các câu đố Proof-of-Work (bằng chứng công việc) trên Ethereum, kéo theo thời gian tạo khối lâu hơn và giảm tỷ lệ thưởng ETH cho thợ đào.

Đề xuất EIP 3554 

Khi Difficulty Bomb được kích hoạt, cơ chế này sẽ làm tăng độ khó của quá trình khai thác theo cấp số nhân cho đến “Kỷ băng hà Ethereum” – thời điểm chuỗi khối Ethereum trở nên khó khai thác đến mức nó không còn hấp dẫn đối với miner. 

Tuy là những phiên bản mang tính cải tiến cho nền tảng Ethereum nhưng các đề xuất này đã tạo nên cuộc tranh cãi gay gắt từ nhiều phía. Nếu như “Ethereum Foundation” khẳng định những ETH Hard Fork mới sẽ cải thiện đáng kể trải nghiệm của người dùng, thì nhiều thợ đào tin rằng nó sẽ tác động tiêu cực đến họ. Cụ thể là nguy cơ bị giảm thu nhập khi phí thực hiện các giao dịch được tối ưu hơn.

Đánh giá về ETH Hard Fork

Hard Fork Ethereum có thể nói là đã tạo nên những làn sóng thực sự trong cộng đồng Crypto nói chung. Theo đó, các ưu và nhược điểm nổi bật là:

Ưu điểm đã đạt được

• Tốc độ giao dịch được cải thiện hơn so với trước kia nhờ kích thước khối mở rộng và tình trạng nghẽn mạng được tối ưu hơn.
• Hứa hẹn việc tăng tốc độ xử lý giao dịch trong toàn mạng lưới, kéo theo khối lượng giao dịch trung bình được nâng cao.
• Phí giao dịch được tối ưu: giảm về mức phí và cơ chế hoạt động hiệu quả hơn.
• Tình trạng tắc nghẽn mạng được giải quyết triệt để hơn bằng cách đơn giản hóa các giao dịch.

Đánh giá về ETH Hard Fork

Một số vấn đề còn tồn tại

Chính xác hơn thì đây là một số vấn đề khiến Hard Fork Ethereum gây ra nhiều tranh cãi, nhất là từ phía người đào coin.

• Thứ nhất, không ai trong số các miner kiếm được nhiều tiền trong ngắn hạn bằng phí giao dịch. Dẫu họ vẫn có thể nhận ‘tiền boa’ hay bán sức mạnh tính toán cho mạng lưới để kiếm Ether khi giành được một khối.
• Thứ hai, toàn bộ ngành công nghiệp Ethereum có thể sẽ bị trì trệ trong năm tới vì quãng thời gian “quá độ” sang mô hình mới.
• Thứ ba, Ethereum Fork 2021 đặt ra lo ngại về sự chia rẽ trong cộng đồng trong tương lai, giống như điều đã xảy ra với Bitcoin.

Tiềm năng phát triển của ETH Hard Fork ra sao?

Cho tới thời điểm hiện nay, quyết định của Quỹ Ethereum về việc loại bỏ phí giao dịch vẫn chỉ mang tính quan điểm dự kiến và thực tế hoàn toàn có thể khác biệt rất nhiều. Tuy nhiên, ETH Hard Fork London rõ ràng là những bước đệm đầu tiên hướng tới nâng cấp Ethereum Casper, xa hơn thực hiện cuộc “đại tu Ethereum 2.0”, chuyển thuật toán “Proof of Work” thành “Proof of Stake”, giảm chi phí năng lượng và cải thiện tính ổn định của mạng.

Bên cạnh đó, giao thức mới mang tên “Sharding” sẽ được triển khai với khả năng cải thiện tốc độ giao dịch lên tới 100.000 giao dịch mỗi giây cùng nhiều cải tiến đầy hứa hẹn khác. Nếu việc chuyển sang Ethereum 2.0 thành công, hệ sinh thái DeFi khổng lồ của nền tảng Ethereum sẽ tạo được sức hút vô cùng mạnh mẽ đối với người dùng, thậm chí cả các thợ đào với việc được khai thác theo cơ chế Bằng chứng cổ phần.

Tiềm năng phát triển của ETH Hard Fork ra sao?

Tóm lại, việc có những ý kiến trái chiều xoay quanh ETH Hard Fork là không tránh khỏi. Nhưng điều ấy chẳng thể làm phai mờ tiềm năng vô cùng to lớn của nền tảng Ethereum. Trong đó, người dùng và nhà đầu tư sẽ có nhiều hứa hẹn nhất. 

>> Xem thêm: Proof of Stake là gì? Tổng quan về Proof of Stake trong Blockchain

ETH Hard Fork thực sự là câu chuyện nổi bật trong cộng đồng Crypto suốt quãng thời gian qua. Bạn có quan điểm như thế nào về vấn đề này? Đừng quên chia sẻ và theo dõi bePAY để cập nhật nhiều thông tin thú vị hơn về thị trường Crypto. 

FAQ

Ethereum Fork 2021 là gì?

Ethereum Fork 2021 hay London Hard Fork Ethereum là một phiên bản nâng cấp của nền tảng Chuỗi khối Ethereum với 5 đề xuất lớn: EIP 3529, EIP 3541, EIP 3554, EIP 1559 và EIP 3198.

EIP 3529 là gì?

EIP 3529 là một đề xuất nâng cấp nền tảng Ethereum, tập trung vào vấn đề giảm việc hoàn lại gas. Đề xuất này loại bỏ việc hoàn lại gas cho “opcode Selfdestruct” và giảm việc hoàn lại gas cho “Sstore” xuống thấp hơn để ngăn chặn tình trạng khai thác tiền hoàn lại sai mục đích ban đầu.